Parkinson
De ziekte van Parkinson in het kort:
- Als je de ziekte van Parkinson hebt, lukt het je hersenen steeds minder goed om je lichaam op een goede manier aan te sturen.
- Bewegen gaat moeizamer. Je kunt last hebben van trillende handen en benen. Het kan ook zijn dat je langzamer beweegt of je moeite hebt om een beweging te beginnen. Later kun je evenwichtsproblemen krijgen, waardoor je kunt vallen. Iedereen met de ziekte van Parkinson is uniek. Op basis van anamnese en onderzoek wordt een analyse gemaakt die gericht is op jouw persoonlijke wensen en mogelijkheden.
- Je kunt ook klachten hebben die je niet ziet, zoals:
- licht in het hoofd zijn;
- sneller vermoeid zijn;
- trager denken;
- slecht slapen;
- moeite hebben met naar de wc gaan;
- of last hebben van stemmingsproblemen zoals angst of depressieve gevoelens.
- Je kunt niet beter worden van de ziekte van Parkinson Wel kan de combinatie medicijnen en therapie de klachten verminderen. Als het gaat om therapie kan gespecialiseerde begeleiding door een oefentherapeut aangesloten bij Parkinsonnet helpen bij het vertragen van de ziekte.
- Bewegen houd je fit en het lichaam gezond. Bewegen kan een positieve invloed hebben op de nachtrust, eetlust en stemming van iemand met de ziekte van Parkinson.
- Op thuisarts.nl, parkinsonnet.nl en parkinson-vereniging.nl vind je meer informatie over de ziekte van Parkinson.
Wat is de ziekte van Parkinson?
Diep in je hersenen heb je zenuwcellen (zwarte kernen) die dopamine maken. Dopamine is een stofje dat zorgt dat hersencellen informatie kunnen uitwisselen met elkaar en met de rest van je lichaam.
Bij iemand met de ziekte van Parkinson sterven de zenuwcellen die dopamine maken langzaam af. Met minder dopamine lukt het je hersenen steeds minder goed om je lichaam op een goede manier aan te sturen. Waarom de zenuwcellen afsterven is nog niet bekend.
De ziekte van Parkinson komt voor op alle leeftijden. Meestal vanaf middelbare leeftijd maar soms ook al op jonge leeftijd. Het verschilt van persoon tot persoon welke klachten je hebt en hoeveel last je ervan hebt. De ziekte van Parkinson is hierdoor bij iedereen net weer iets anders. Omdat de klachten erg verschillend kunnen zijn, kun je bij meerdere zorgverleners terecht komen voor een behandeling.
Wat kan de oefentherapeut voor je betekenen?
Heb je de ziekte van Parkinson dan gaat bewegen steeds een beetje moeilijker. Misschien ben je bang om te vallen en ga je daarom sommige activiteiten uit de weg. Toch is beweging erg belangrijk voor iemand met de ziekte van Parkinson. Want regelmatig bewegen kan je ziekte vertragen en zorgt voor minder lichamelijke klachten. Ook helpt het je om langer zelfstandig te blijven. Hierdoor ervaar je meer plezier, geluk en waarde in het dagelijks leven.
Je komt bij de oefentherapeut als:
- je uithoudingsvermogen, spierkracht en een bewegelijkheid wilt houden of verbeteren;
- je wilt oefenen om bijvoorbeeld te gaan zitten in of opstaan uit een stoel of oefenen met in en uit bed komen, of instappen en uitstappen van een auto;
- wilt leren hoe je je handen en armen beter kunt bewegen;
- je balans of (beginnen met) lopen wilt oefenen;
- valincidenten hebt gehad en bang bent om te vallen;
- pijnklachten hebt en je hierdoor minder beweegt;
- moeite hebt met algehele ontspanning;
- je last hebt van incontinentie, waarbij mictie problemen kunnen voorkomen. een bekkenoefentherapeut kan je hierbij helpen. Een bekkenoefentherapeut kun je vinden in de praktijkvinder;
- je slaapproblemen ervaart, een slaapoefentherapeut kan je hierbij helpen. Een slaapoefentherapeut kun je vinden in de praktijkvinder.
De oefentherapeut helpt je om in beweging te blijven. Je oefent dagelijkse activiteiten die jij graag wilt verbeteren, zoals (trap)lopen en gaan zitten en opstaan. Maar ook sport en spel. Als het kan doen de personen met wie je samenwoont met je mee. Zo blijf je verbonden met de mensen om je heen. Hoe meer je oefent en jezelf uitdaagt, hoe meer je kunt bereiken. Het is ook mogelijk dat de oefentherapeut – als aanvulling op behandeling in de praktijk – bij jou thuis een behandeling doet.
Voorkomen dat je valt is erg belangrijk. Daarvoor krijg je oefeningen en voorlichting. Ook besteedt de therapeut aandacht aan het gebruik van een passend loophulpmiddel. De oefentherapeut kan helpen bij het adviseren van hulpmiddelen, deze instellen en leren hoe daarmee om te gaan.
De behandeling van iemand met de ziekte van Parkinson
Er zijn nog geen medicijnen die de ziekte van Parkinson kunnen genezen. Of die verergering van de ziekte kunnen vertragen. Medicijnen kunnen er wel voor zorgen dat je van sommige klachten minder last hebt. Naast medicijnen kan ergotherapie, diëtiek, logopedie en/of fysiotherapie of oefentherapie helpen. De behandeling kan thuis, in een praktijk, in een revalidatiecentrum of verpleeghuis.
Hoe lang de therapie duurt, verschilt van persoon tot persoon. Dit hangt bijvoorbeeld af van welke klachten je hebt, hoe zelfstandigheid je bent, of je ook andere klachten hebt en wat je persoonlijke doelen zijn bij de therapie. Het is belangrijk om hier samen met jouw therapeut goede afspraken over te maken.
Tot slot is de ziekte van Parkinson ook zwaar voor je mensen om je heen. Ook hij of zij moet leren leven met Parkinson en zien om te gaan met verlies. Familie en mantelzorgers worden daarom actief meegenomen in de behandeling en zorgverleners letten er op dat de mantelzorg niet te zwaar wordt. Soms wordt hierbij ook een maatschappelijk werker of een psycholoog betrokken.
Wat kun je zelf doen bij de ziekte van Parkinson?
- Blijf actief en zorg ervoor dat je conditie niet achteruitgaat. Je kunt dan langer je gewone dagelijkse activiteiten blijven doen.
- Zorg ervoor dat bewegen onderdeel wordt van je dagelijkse gewoonten. Je kunt op één dag goede en minder goede momenten hebben. Dit heeft bijvoorbeeld te maken met het moment waarop je je medicijnen gebruikt.
- Denk goed na hoe je je dag indeelt. Maak hierbij gebruik van de goede momenten. Je hebt dan minder last van je ziekte. Hierdoor is bewegen gemakkelijker én leuker. Het beste is om de ene dag spieroefeningen te doen en de volgende dag aan je conditie te werken.
- Let er ook op dat je niet twee dingen tegelijk doet. Zoals een gesprek voeren terwijl je loopt. Omdat je je dan concentreert op het gesprek, kun je je evenwicht verliezen en vallen.
- Kijk elkaar aan tijdens een gesprek. En zorg dat je niet wordt afgeleid door achtergrondgeluiden.
- Probeer stress te voorkomen door overal de tijd voor te nemen. Want stress kan de klachten erger maken. Als dat moeilijk voor je is, dan kan je oefeningen doen om te ontspannen.
- En heel belangrijk: vertel anderen gewoon wat je nodig hebt. Zo hou je het langer vol.
Oefentherapie bij de ziekte van Parkinson
In de praktijk en online te volgen
De oefentherapeut behandelt bij voorkeur in de praktijk, maar kan ook aan huis behandelen. Ook biedt de oefentherapeut zorg op afstand, bijvoorbeeld online via beeldbellen.Bewezen effectief
Oefentherapie is een erkende en beproefde paramedische behandelwijze. Het is wetenschappelijk aangetoond dat oefentherapie effectief is bij een groot aantal aandoeningen en dat het je kwaliteit van leven kan verbeteren.Patiëntenfolder
Bekijk hier de patiëntenfolder: Parkinson
Bronnen tekst:
- KNGF Richtlijn Ziekte van Parkinson (2017)
Deze website is een uitgave van VvOCM, de beroepsvereniging van oefentherapeuten in Nederland.
Deze informatie over wat de ziekte van parkinson is, hoe de oefentherapeut kan helpen en wat je zelf kunt doen is
samengesteld door beleidsmedewerkers van VvOCM en een oefentherapeut.
Januari 2024.