COPD
COPD in het kort:
- COPD is een ziekte van de longen, waardoor je minder goed kunt ademen
- Je kunt benauwd zijn of vermoeid, je hoest vaker en soms hoest je slijm op
- Bij bewegen, sporten of zelfs gewone dagelijkse activiteiten ben je snel kortademig
- Je kunt niet genezen van COPD. Wel kunnen de klachten minder worden door te stoppen met roken en voldoende te bewegen.
- Bewegen houd je fit en het lichaam gezond. Het kan een positieve invloed hebben op de nachtrust, eetlust.
- Op thuisarts.nl en longfonds.nl vind je meer informatie over COPD.
Wat is COPD?
Bij COPD zijn je luchtwegen vernauwd en werken je longblaasjes minder goed. Hierdoor krijg je moeite met uitademen en later ook met inademen. De meeste mensen krijgen COPD door roken. Maar je kunt ook COPD krijgen door fijnstof of andere schadelijke deeltjes.
Je klachten kunnen ineens veel erger worden. Dat noemen we een longaanval. Bel je huisarts als dit gebeurt.
Voldoende bewegen en je dagelijkse activiteiten blijven doen zijn erg belangrijk als je COPD hebt. Het kan je ziektebeloop vertragen en zorgt ervoor dat je minder last hebt van klachten. Bewegen houd je fit en zorgt dat je langer voor jezelf kunt zorgen. Hierdoor ervaar je meer plezier, geluk en waarde in je dagelijkse leven.
Wat kan de oefentherapeut voor je betekenen?
Als je COPD hebt, kun je in een negatief patroon komen. Van bewegen word je kortademig. Dit voelt niet prettig, dus ga je minder bewegen. Je conditie en je spierkracht af. Hierdoor wordt bewegen steeds zwaarder en je krijgt meer klachten. Oefentherapie kan je helpen om het patroon bij COPD te doorbreken.
De basisverzekering vergoedt in veel gevallen oefentherapie bij COPD. Je kunt een verwijzing van een huisarts of specialist vragen of zelf contact opnemen met een oefentherapeut bij jou in de buurt.
Je komt bij de oefentherapeut als je:
- je conditie of spierkracht wilt behouden of verbeteren
- huf- en hoesttechnieken wilt leren
- voorlichting, advies en hulp wilt onder andere over:
- hoe de ziekte zo gunstig mogelijk te beïnvloeden is
- hoe longaanvallen zoveel mogelijk te voorkomen zijn
- het herkennen van een dreigende longaanval en wilt weten hoe te handen.
- je lichaamshouding en ademhaling wilt verbeteren om zo meer lucht in en uit te ademen
In het eerste gesprek bespreek je met de therapeut je klachten. En welke invloed de COPD heeft op je dagelijkse activiteiten zoals werk, hobby of sport. Soms zal de therapeut je vragen een fietstest te doen bij een longarts. Na het onderzoek bespreek de mogelijkheden voor de behandeling. Samen maken jullie een plan om jouw doelen te halen.
De oefentherapeut geeft je voorlichting en advies. Je doet oefeningen die passen bij jouw situatie en jouw doelen voor de therapie. Bijvoorbeeld om beter te kunnen wandelen of traplopen. Of om met minder moeite te kunnen werken of sporten. Als het nodig is oefen je met zuurstof. Het is goed voor je herstel als je ook thuis oefent en na de therapie blijft bewegen. Zo haal je het beste resultaat en houd je dit langer vast.
Heb je grip op je klachten en lukt het je om zelf te blijven bewegen, dan is de behandeling klaar. Hierna kom je twee of drie keer per jaar terug bij de oefentherapeut om te bespreken hoe het met je gaat. Heb je een longaanval gehad, dan is het belangrijk om een nieuwe afspraak te maken.
De behandeling van COPD
Er zijn nog geen medicijnen die COPD kunnen genezen. Wel kunnen medicijnen je helpen een longaanval te voorkomen. Ook zorgen medicijnen ervoor dat je van sommige klachten minder last hebt.
Niet roken, voldoende bewegen én gezond leven kunnen het ziekteproces afremmen en soms stoppen. Een oefentherapeut kan je helpen je klachten te verminderen. De behandeling kan thuis, in de praktijk, in een revalidatiecentrum of verpleeghuis plaatsvinden.
Hoe vaak en hoe lang de therapie nodig is, verschilt van persoon tot persoon. heeft namelijk net weer andere COPD-klachten, een andere leefstijl en misschien nog andere klachten. Ook de behandeldoelen verschillen per persoon. Het is belangrijk om hier samen met jouw therapeut goede afspraken over te maken.
COPD is zwaar voor de persoon met deze ziekte. Maar ook de mensen om je heen moeten zich aanpassen aan de nieuwe situatie. Familie en mantelzorgers zullen daarom actief betrokken zijn bij de behandeling.
- De oefentherapeut kan je helpen om op een goede manier met je klachten om te gaan. Hierdoor kunnen je klachten minderen worden.
- et is belangrijk dat je in beweging blijft en een juist evenwicht hebt tussen inspanning en ontspanning.
- Je leert wat je klachten beïnvloedt.
- Je leert hoe je klachten in je dagelijkse houdingen en bewegingen minder kunnen worden.
- Ontspanningsoefeningen kunnen ook een onderdeel zijn van de behandeling.
Wat kun je zelf doen bij COPD?
- Als je COPD hebt, is het extra belangrijk dat je genoeg beweegt en gezond eet.
- Rook je? Dan is het belangrijk dat je stopt.
- Zorg zoveel mogelijk voor een goede conditie en sterke spieren. Hierdoor heb je minder last van benauwdheid en vermoeidheid en ervaar je minder problemen bij je dagelijkse activiteiten.
- Je kunt meedoen aan een beweeggroep voor mensen met longproblemen, zwemmen, wandelvoetbal, een wandelgroep uit de buurt of de nationale COPD-uitdaging.
- Bewegen is goed en meer bewegen is beter. Maar hoeveel beweging is nou goed? De Beweegnorm van de Gezondheidsraad is: beweeg vijf keer per week minimaal 30 minuten matig-intensief (bijvoorbeeld stevig doorwandelen, steppen, joggen). Doe daarnaast twee keer per week oefeningen voor het verbeteren van je spierkracht en evenwicht.
- Verdeel de activiteiten over de dag. Maak bijvoorbeeld een schema waarin je activiteiten afwisselt met momenten van rust.
- Soms zul je toch kortademig worden. Adem uit met getuite lippen als dit gebeurt. Stop met de activiteit voordat de kortademigheid te erg wordt.
- Worden je klachten ineens erger? Dan heb je misschien een longaanval. Bel direct met je huisarts om je medicatie aan te passen.
Oefentherapie bij COPD
Deze informatie over wat COPD is, hoe de oefentherapeut kan helpen en wat je zelf kunt doen is samengesteld door beleidsmedewerkers van VvOCM en een oefentherapeut.
Januari 2024.
In de praktijk en online te volgen
De oefentherapeut behandelt bij voorkeur in de praktijk, maar kan ook aan huis behandelen. Ook biedt de oefentherapeut zorg op afstand, bijvoorbeeld online via beeldbellen.Bewezen effectief
Oefentherapie is een erkende en beproefde paramedische behandelwijze. Het is wetenschappelijk aangetoond dat oefentherapie effectief is bij een groot aantal aandoeningen en dat het je kwaliteit van leven kan verbeteren.Patiëntenfolder
Bekijk hier de patiëntenfolder: COPD
Deze website is een uitgave van VvOCM, de beroepsvereniging van oefentherapeuten in Nederland.