Home » Klachten en aandoeningen » Heupartrose
Heupartrose
Heupartrose in het kort:
- Heupartrose is een aandoening van het kraakbeen, het bot, de spieren en de pezen van de heup.
- Je kunt last hebben van (ochtend)stijfheid in de heup en de lies, moeite hebben met in beweging komen, en last hebben van spierzwakte in het bovenbeen.
- Je kunt hinder ervaren bij activiteiten zoals (trap)lopen, gaan zitten en opstaan en bij werk en sport.
- Een gezonde leefstijl is belangrijk om verergering van de artrose af te remmen en bijbehorende (pijn)klachten en beperkingen te verminderen.
- Het is goed om te blijven bewegen. Daardoor help je je spieren en gewrichten in goede conditie te houden en je klachten te verminderen.
- Op thuisarts.nl en reumanederland.nl vind je meer informatie over artrose.
Wat kan de oefentherapeut voor je betekenen?
Je komt bij de oefentherapeut als:
- je veel last hebt van (pijn)klachten in en rondom je heup,
- de klachten je dagelijkse activiteiten belemmeren,
- zelfstandig bewegen onvoldoende helpt,
- je aan je heup geopereerd bent
De oefentherapeut helpt je om op een veilige manier te (blijven) bewegen en weer vertrouwen te krijgen in je lichaam. Hierdoor kan een heupoperatie mogelijk uitgesteld of zelfs helemaal voorkomen worden.
De behandeling van heupartrose
Onderzoek
- De oefentherapeut stelt de diagnose ‘heupartrose’ op basis van een vraaggesprek over je klachten en een lichamelijk onderzoek. Een röntgenfoto is niet noodzakelijk.
- In het eerste gesprek bespreek je met de oefentherapeut:
- wat je klachten zijn,
- of er iets veranderd is in de klachten,
- of je dagelijkse activiteiten invloed hebben op de klachten,
- of de klachten invloed hebben op de uitvoering van je werk, hobby of sport,
- wat je wilt bereiken met de therapie.
- Bij twijfel over de oorzaak van de heupklacht, of twijfel over de behandeling, adviseert de oefentherapeut je een (gespecialiseerde) collega of arts te bezoeken. Deze kun je vinden in de praktijkvinder.
- In het lichamelijk onderzoek bekijkt de oefentherapeut welke activiteiten (bijvoorbeeld wandelen, fietsen en opstaan uit een stoel) jou moeite kosten. De oefentherapeut onderzoekt hoe soepel je heup en aangrenzende gewrichten bewegen, en test je spierkracht, balans en uithoudingsvermogen.
- Na het onderzoek bespreek je samen met de oefentherapeut welke mogelijkheden er zijn voor de behandeling. Jullie maken dan een plan om jouw doelen te halen.
Voorlichting en advies
- Je krijgt voorlichting over heupartrose en hoe je leefstijl en dagelijkse activiteiten zoals werk en sport van invloed kunnen zijn op je (pijn)klachten.
- Je krijgt advies over hoe medicijnen zoals paracetamol of andere pijnstillers kunnen helpen bij je (pijn)klachten.
- De oefentherapeut adviseert je over gezond bewegen, een gezonde leefstijl en over omgaan met pijn.
- Heb je overgewicht? Dan is het belangrijk om af te vallen. Het hangt van jouw situatie af of de oefentherapeut hierin samenwerkt met een diëtist en/of leefstijlcoach.
- Soms is informatie en advies over wat je zelf kunt doen voldoende om je doel(en) te behalen.
Behandeling
- Je doet oefeningen die passen bij jouw situatie en jouw doelen voor de therapie. Je oefent dagelijkse activiteiten die jij graag wilt verbeteren, zoals wandelen, traplopen, werken of sporten.
- Ook kan je oefeningen doen om stijfheid in je heupgewricht tegen te gaan en je spierkracht, stabiliteit, balans, coördinatie en uithoudingsvermogen te behouden of te verbeteren.
- Je bevordert je herstel als je ook thuis oefent en na de therapie blijft bewegen. Zo behaal je het beste resultaat en houd je dit langer vast. Soms gebruikt de oefentherapeut (digitale) hulpmiddelen) zoals oefenprogramma’s, video’s en informatiefolders om je hierbij te helpen.
- Behandelingen zoals passief mobiliseren, tapen en shockwave helpen onvoldoende bij heupartrose en raden we hierom af.
- Hoe vaak en hoe lang oefentherapie nodig is verschilt van persoon tot persoon. Dit hangt bijvoorbeeld af van je (pijn)klachten, je leefstijl, of je zelf kunt oefenen, of je ook andere klachten hebt en wat je persoonlijke doelen zijn. Het is belangrijk om hier samen met jouw oefentherapeut goede afspraken over te maken.
- Als het nodig is werkt de oefentherapeut samen met ander zorgverleners zoals de huisarts, diëtist, ergotherapeut, reumatoloog en bedrijfsarts.
Gewrichtsvervangende operatie (een kunstheup):
- Als afvallen, bewegen, leefstijlaanpassing, pijnstilling en oefentherapie onvoldoende helpen tegen de (pijn)klachten, kan je een kunstheup overwegen.
- De therapeut kan je helpen om zo fit en sterk mogelijk de operatie in gaan.
- Na de operatie helpt de oefentherapeut je bij het opbouwen van de soepelheid, kracht, balans, stabiliteit, coördinatie en het uithoudingsvermogen van je heup. Ook helpt de oefentherapeut bij een veilige hervatting van je dagelijkse activiteiten.
Ook in de periode voor de operatie heeft de oefentherapeut een rol. Voorlichting over de operatie en het revalidatietraject, houding- en bewegingsadviezen, oefeningen en hulpmiddelen binnens- en buitenshuis. Hierbij kan de oefentherapeut samenwerken met de ergotherapeut.
Wat kun je zelf doen bij heupartrose?
- Als je heupartrose hebt, is het extra belangrijk dat je niet rookt, gezond eet en genoeg beweegt.
- Heb je overgewicht? Dan is het belangrijk om af te vallen.
- Zorg zoveel mogelijk voor een goede conditie en sterke spieren. Daarmee heb je minder last van pijn, stijfheid en vermoeidheid, en ervaar je minder problemen bij je dagelijkse activiteiten.
- Bewegen is goed, meer bewegen is beter. Maar hoeveel beweging is nou goed? De Beweegnorm van de Gezondheidsraad is: beweeg vijf keer per week minimaal 30 minuten matig-intensief (bijvoorbeeld stevig doorwandelen, steppen, joggen) en doe twee keer per week oefeningen voor het verbeteren van je spierkracht en balans.
- Zit je vaak of lang achter elkaar? Door minder te zitten kan je klachten aan gewrichten voorkomen.
Oefentherapie bij heupartrose
In de praktijk en online te volgen
De oefentherapeut behandelt bij voorkeur in de praktijk, maar kan ook aan huis behandelen. Ook biedt de oefentherapeut zorg op afstand, bijvoorbeeld online via beeldbellen.Bewezen effectief
Oefentherapie is een erkende en beproefde paramedische behandelwijze. Het is wetenschappelijk aangetoond dat oefentherapie effectief is bij een groot aantal aandoeningen en dat het je kwaliteit van leven kan verbeteren.Patiëntenfolder
Bekijk hier de patiëntenfolder: Heupartrose
Bronnen tekst:
- KNGF Richtlijn artrose heup- en knie
- Thuisarts.nl
- ReumaNederland.nl
Deze website is een uitgave van VvOCM, de beroepsvereniging van oefentherapeuten in Nederland.
Deze informatie over wat heupartrose is, hoe de oefentherapeut kan helpen en wat je zelf kunt doen is
samengesteld door beleidsmedewerkers van VvOCM en een oefentherapeut.
Januari 2024.